POLSKIE TABU – 15. EDYCJA FESTIWALU BOSKA KOMEDIA

Mottem 15.edycji festiwalu jest „Polskie tabu”. Zobaczymy 31 przedstawień, w tym 9 w sekcji konkursowej INFERNO, 10 w sekcji PARADISO, 10 w PURGATORIO oraz 2 spektakle stworzone przez twórczynie z Ukrainy. Tegoroczna edycja odbędzie się w dniach 7-16 grudnia 2022 roku, sprzedaż biletów rusza 16 listopada o godz. 12.00

W tym roku Boska Komedia nakłuwa polskie tabu, co pozwoli na stare tematy popatrzeć z nowej, nieoczekiwanej perspektywy.

 

Spektakle, jakie pokażemy w trakcie festiwalu, wytrącą widzów ze strefy komfortu, w której – mimo pandemii, wojny, stopniowego ograniczania wolności obywatelskich – zbyt wygodnie się rozsiedliśmy. Koncentrują się na katolicyzmie i kulcie Jana Pawła II, stosunkach polsko-żydowskich, przyjmowaniu i wypędzaniu uchodźców, krachu wspólnej utopii. „Co sp…liliśmy” – pyta Krystian Lupa w „Imagine”, które zostanie pokazane na festiwalu. Można to potraktować jako wezwanie do odpowiedzi pod adresem środowiska artystycznego, ale i tej części społeczeństwa, które nie wyrzekło się ambicji zmieniania otaczającej nas rzeczywistości. Stref zakazanych jest coraz więcej, twórcy podejmują wysiłek, by to, co ukryte lub ukrywane, stało się zrozumiałe i rzetelnie przepracowane – mówi Bartosz Szydłowski, dyrektor Boskiej Komedii. - Ten wysiłek budzi nadzieję na prawdziwą zmianę, ale też niepokojąco przypomina chocholi taniec w zaklętym kręgu tych

samych pytań i odpowiedzi. Manifestujemy słuszny bunt, a tak naprawdę sami dla

siebie jesteśmy punktem odniesienia. Może właśnie dlatego rzeczywistość

boleśnie nas ignoruje – diagnozuje.

 

INFERNO

Co mieści w sobie „Polskie tabu”? Chyba najmocniej wybrzmiewa kwestia polskiej religijności, przedstawienie „Śmierć Jana Pawła II” w reżyserii Jakuba Skrzywanka wprowadza istotną cezurę w rozmowie na ten temat. Sprawa stosunków polsko-żydowskich wraca w spektaklu „Alte Hajm/ Stary dom” Marcina Wierzchowskiego, a przewartościowaniem romantycznego mitu w kontekście katastrofy smoleńskiej zajęła się Anna Augustynowicz w „Odlocie”. Głosem wobec obecnej sytuacji politycznej oraz inwazji Rosji na Ukrainę są „Dziady” Mai Kleczewskiej, a Krystian Lupa po raz kolejny boleśnie diagnozuje rzeczywistość, którą sobie sami zgotowaliśmy („Imagine”).

 

Co różni tegoroczną edycję festiwalu od czternastu, które są za nami? – Z pewnością decyzja, aby ważne spektakle najmłodszych twórców trafiły do konkursu INFERNO i rywalizowały w nim z dziełami uznanych reżyserek i reżyserów – twierdzi Szydłowski. – Dojrzałość wypowiedzi młodego pokolenia to znak nadchodzącej zmiany w sposobach opowiadania o sobie, formułowania istotnych dla teatru tematów.

 

W konkursie INFERNO poza spektaklami młodych twórców, jak wspomniany wcześniej Jakub Skrzywanek, znalazły się także przedstawienia Katarzyny Minkowskiej („Cudzoziemka”), Anny Karasińskiej („Łatwe rzeczy”), Michała Telegi („Anioły w Ameryce, czyli demony w Polsce”) i Piotra Siekluckiego („NaXuj. Rzecz o prezydencie Zelenskim”). Trzy ostatnie zostały wybrane przez dyrektora artystycznego festiwalu, pozostałych sześć przez grono selekcjonerów.

Dziewięć festiwalowych premier oceni międzynarodowe jury w składzie: Maria Rößler (Niemcy), Martin Glaser (Republika Czeska),  Artur Ghukasyan (Armenia), Luisa Hedo (Hiszpania), Christian Holtzhauer (Niemcy), Leman Yilmaz (Turcja), Vicențiu Rahău (Rumunia), ich werdykt poznamy w czasie gali finałowej, która odbędzie się 14 grudnia w Teatrze Łaźnia Nowa. W czasie gali zagra duet Łona i Webber.

PARADISO

Tegoroczna sekcja młodych reżyserów powstała w ścisłej współpracy z Akademią Sztuk Teatralnych w Krakowie. 10 grudnia między 12.00-15.00 pokażemy kilka etiud studentek reżyserii: Kaliny Jagody Dębskiej, Małgorzaty Czerwień, Anny Obszańskiej oraz Dominiki Przybyszewskiej, a 9 grudnia zapraszamy na debatę dotycząca edukacji artystycznej. Ponadto zobaczymy spektakl w reżyserii Zofii Gustowskiej „Własny pokój”, który powstał wspólnymi siłami AST oraz Teatru Łaźnia Nowa, „Narodziny wrogości” Wiktora Bagińskiego – owoc współpracy Festiwalu Malta oraz Teatru Łaźnia Nowa, spektakl w reżyserii Jana Jelińskiego „Ludwig” z Teatru im. S. Żeromskiego z Kielc i  Nowego Teatru w Warszawie oraz projekt „Dom 1” Piotra Fronia i Marka Idzikowskiego także z Nowego Teatru. W nurcie PARADISO prezentujemy również dwa dyplomy z Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie: „Next level” w reżyserii Marcina Libera i „Inferno” Wery Makowskx.

PURGATORIO

Wydarzeniami tej sekcji będą dwa przedstawienia zrealizowane przez polskich twórców za granicą. Coraz więcej rodzimych reżyserów realizuje swoje spektakle w Niemczech, Holandii, Litwie, Łotwie, Czechach i na Słowacji. Duża w tym zasługa festiwalu, który konsekwentnie tworzy platformę spotkania polskiego teatru z międzynarodowymi kuratorami. Z drugiej strony to efekt trudnego okresu dla powstawania teatru w Polsce, gdzie dyskusja polityków i decydentów wokół dzieł artystycznych degraduje je i instrumentalizuje, ograniczając pole eksperymentu, poszukiwań czy też podejmowania trudniejszych, kontrowersyjnych tematów. Swoje miejsce pracy poza Polską znaleźli m.in. Jan Klata, Ewelina Marciniak, Dominika Knapik, Joanna Zdrada, Agata Duda-Gracz. W tym roku pokażemy spektakle w reżyserii Marii Magdaleny Kozłowskiej „Commune” wyprodukowane przez Frascati Producties w Amsterdamie oraz totalny projekt teatralny „Rohtko” Łukasza Twarkowskiego z Dailies Teatris w Rydze (koprodukcja z Teatrem Kochanowskiego w Opolu). Spektakl „Rohtko” pokazywany będzie w Opolu, a widzowie dowiezieni zostaną autokarami.W Krakowie zobaczymy „Odpowiedzialność” w reżyserii Michała Zadary z Mają Ostaszewską, spektakl dotyczący sytuacji emigrantów na białoruskiej granicy, „Strach i nędzę 2022” - produkcję festiwalową w reżyserii Bartosza Szydłowskiego oraz „Ale z naszymi umarłymi” Marcina Libera z Teatru im. S. Żeromskiego w Kielcach na podstawie prozy Jacka Dehnela. To kolejny spektakl w programie festiwalu, wokół którego lokalni politycy próbowali rozpętać burzę, grożąc zwolnieniem dyrektora.

Ponadto jak każdego roku zobaczyć będzie można produkcje teatrów krakowskich: premierowe „Art of Living” w reżyserii Katarzyny Kalwat  i „Baśń o wężowym sercu” Beniamina Bukowskiego z Narodowego Starego Teatru, „Bezmatek” w reżyserii Marcina Libera z Teatru Ludowego i „Arcadię” z Teatru KTO w reżyserii Jerzego Zonia oraz przedpremierowy pokaz spektaklu „Act of Killing” w reżyserii Jana Klaty z Teatru im. J. Słowackiego.

Festiwal Boska Komedia to ważne wydarzenie dla polskiego teatru, dlatego poza pokazem spektakli stara się także zajmować aktualnymi zjawiskami, a takim jest niewątpliwie debata na temat przemocy w instytucjach teatru. W czasie tegorocznego festiwalu odbędzie się kontynuacja zainicjowanego rok temu „TABU PRZEMOCY”, którego kuratorką jest Olga Brzezińska. W dniach 9-12 grudnia odbędą się rozmowy na temat nowej kultury i właściwych relacji w procesach twórczych, pozbawionego stygmatyzacji języka opisu przemocy w środowiskach artystycznych, teatrów i szkół teatralnych jako bezpiecznych miejsc, zapewniających warunki do pracy z poszanowaniem godności i odrębności każdej i każdego, wbrew przestarzałej zasadzie „sztuka wymaga ofiar”. Zaplanowane są także warsztaty poświęcone zapobieganiu mobbingowi i dyskryminacji, technikom antystresowym, stawianiu granic w procesie twórczym oraz reagowaniu na ich przekraczanie, które poprowadzą psychologowie i psychoterapeuci.

Już od miesięcy istnieje Sieć Organizatorek i Organizatorów Kultury „Reagujemy!”, która ma na celu opracowanie nowych sposobów działania w społeczeństwie wielokulturowym i wieloetnicznym, bo takim od inwazji Rosji na Ukrainę w szybkim tempie się stajemy. Na festiwalu podsumujemy dotychczasową współpracę w ramach sieci „Reagujemy!”. Pokażemy dwa przedstawienia stworzone przez artystki uciekające przed wojną, które znalazły schronienie w Polsce i teraz tu pracują – „5.00 UA” oraz  „Życie na wypadek wojny”.

Sprzedaż biletów na festiwal ruszy 16 listopada o godzinie 12:00, bilety będzie można kupić online na stronie festiwalu https://www.boskakomedia.pl/ oraz korzystając z bezpośredniego linku https://bilety.boskakomedia.pl. Sprzedaż będzie także prowadzona w kasie Teatru Łaźnia Nowa.

Werdykt festiwalu zostanie ogłoszony 14 grudnia 2022 roku w czasie gali w Teatrze im. J. Słowackiego. Organizatorem wydarzenia jest Teatr Łaźnia Nowa. Festiwal dofinansowano ze środków Gminy Miejskiej Kraków i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury.